Yok oluşun kıyısındayken kurtarılan eşsiz Türk sanat değerinin hikâyesi

Prof. Dr. Mustafa GENÇ: Bu hikâye kendi küllerinden, kendi köklerinden yeniden var olabilme hikâyesi. Türk kültürüne armağan olsun.

Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Genç'in öncülüğünde unutulma tehlikesi ile karşı karşıya kalan motifler, bilimsel çalışmalar ve araştırma makalesi ile kayıt altına alındı; 'kökboyama' yöntemi ile renklendirilen kumaşlarla yeniden üretildi.

-SDÜ'den geleceğe miras

Prof. Dr. Mustafa Genç Denizli Çal'da unutulmaya yüz tutan Paşa Kapısı (Cennet Kapısı) isimli motifleri bilimsel araştırma makalesi ile kayıt altına aldı. Prof. Dr. Genç, Doç. Gülşen Öztürk ile  birlikte akademik araştırma makalesi yazdı. Araştırma makalesi SDÜ Sosyal Bilimler Dergisi'nde ve https://dergipark.org.tr/ web portalında yayımlandı ve literatüre kazandırıldı. Denizli Çal İlçe Halk Eğitim Merkezi ve Akşam Sanat Okulu tarafından başlatılan ''Unutulan motifler geleneksel yöntemlerle yeniden canlandırılıyor '' projesi ile de kadim Türk uygarlığının nadide eserleri üretilmeye başlandı.

 

''-Markalarımızı oluşturabilmeliyiz ''

Yazarlar Genç ve Öztürk, bilimsel araştırma makalesinde şöyle yazdılar:

''Günümüzde Geleneksel Türk Sanatları ile ilgili yapılan araştırma ve çalışmalarda daha çok kitap sanatları ön plana çıkarılmaya çalışılmaktadır. Türk el dokumalarımız geleneksel üretimin belki de en önemli alanlarından biridir. İslam öncesi Türk kültürünün vazgeçilmez örnekleri olan dokumalarımızı doğru araştırıp, belgeleyip bu örneklerden yola çıkıp yeni tasarım ve markalarımızı oluşturabilmeliyiz.''

 

-'Cennet Kapısı' isimli 'Türk Sanatı Yıldızı'nın kurtarılma hikâyesi

Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Genç ve Doç. Gülşen Öztürk 'ün 2021 yılında Denizli Çal'da yok oluşun eşiğinde olan Paşa Kapısı (Cennet Kapısı) isimli kadim Türk uygarlığının yıldızı sanat eserinin kurtarılmasına yönelik başlattığı bilimsel çalışma tamamlandı.

Türk sanat uygarlığının eşsiz parçaları motiften dokumaya kadar tüm unsurları özgün değerleri ve geleneksel yapıları korunarak yeniden üretildi.

Bilimsel araştırma makalesi yayını yapılarak literatüre kazandırıldı.

Denizli Çal İlçe Halk Eğitim Merkezi ve Akşam Sanat Okulu da geleneksel Türk Sanatlarının nadide örneklerini korumak ve yaşatmak için proje başlattı. Proje ile birlikte  atölye kuruldu. Atölyede  halı, kilim, hediyelik eşya ve çanta köklere uygun şekilde dokunuyor.

-Tüm evreler geleneksel yöntemlerle yapıldı

Prof. Dr. Mustafa Genç: ''İplerin eğrilmesinden kökboyama süreçlerine kadar her evre geleneksel yöntemlerle tekrar uygulandı. 'Kültürel Miras' bağlamında önemli bir proje hayata geçirilmiş oldu.''

Denizliˈye bağlı Çal İlçesiˈnde Halk Eğitim Merkezi ve Akşam Sanat Okulu, önemli bir projeye imza attı. Kuruluş, Halı Dokuma Atölyesi kurdu

Unutulan motiflerin örnekleri bulunarak tamamen geleneksel yöntemlerle yeniden üretimi başladı.

Projeye Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Güzel Sanatlar Fakültesi (GSF) de destek verdi.

SDÜ Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Genç, iplerin eğrilmesinden kökboyama işlemine kadar geçen tüm evrelerin geleneksel yöntemlerle yürütüldüğünü ifade etti.

Çal HEM ve ASO Müdürü Mehmet Denizli, onbir ay süresince yaklaşık 15 köyde araştırma yapıldığını ve yöreye has motiflerin keşfedildiğini söyledi. Daha sonra geleneksel halı dokuma yöntemlerinin belirlendiğini anlatan Denizli, projeye SDÜ Güzel Sanatlar Fakültesiˈnin de destek sağladığını kaydetti.

Usta Öğretici Zeynep Koçak ise projeye 15 kadın kursiyerin katıldığını bildirdi. Koçak, tezgâhlarda geleneksel yöntemler ile halının yanı sıra kilim, hediyelik eşya ve çanta dokunduğunu ifade etti.

 

-Araştırma makalesi TÜBİTAK ULAKBİM çatısı altındaki DERGİPARK web portalında yayımlandı

Akademik araştırma makalesi https://dergipark.org.tr/ web portalında da yayına verildi.

 

-Açık erişim kapsamında 21 sayfadan oluşan araştırma makalesini okumak için lütfen aşağıdaki  linki tıklayınız:

İşte o araştırma makalesi

 

-Kültürel miras haberi için lütfen aşağıdaki linki tıklayınız: 

Unutulan motifler geleneksel yöntemlerle yeniden canlandırılıyor

 

-TRT Haber yayını  için  lütfen aşağıdaki linki tıklayınız: 

 SDÜ Eseri TRT Haber'de

Prof. Dr. Mustafa GENÇ:

Bu hikâye kendi küllerinden, kendi köklerinden yeniden var olabilme hikâyesi. Türk kültürüne armağan olsun.

''Bugün meslek hayatımda en güzel hediyelerden birini aldım… Denizli Çal 'da başlayan bir hikâyeydi. Azimli kararlı bir öğretmen Çal Süller köyünde dokuma kursu açmak isteyince Halk Eğitim Merkezi Müdürü Mehmet Denizli hoca tamam der ama bir şartla. Özüne uygun olsun. Bir yıl sahada köyleri gezer Zeynep Koçak hoca raporunu sunar. Kökboya olmazsa olmaz derler ve bana ulaşırlar… 5 yıldır o kadar güzel D'okudular ki…  D'okudukları güzel gönüllü eli kınalı teyzelerin hikâyesiydi. O sırada tanıdım Paşa kapısı (Cennet Kapısı) desenini… Kendi nefsimle verdiğim mücadeleye benziyordu. Sekiz köşeli yıldızın kollarındaki sekiz Ejder egomdu ve bu dünyada yenmeliydim… Şimdi bu güzel insanlar bana o güzel Paşa kapısından yolluk D’okuyup hediye ettiler. Her gördüğümde unutmayacağım bir anı. Bu hikâye kendi küllerinden, kendi köklerinden yeniden var olabilme hikâyesi… Türk kültürüne armağan olsun.''

 

 

Unutulan motifler geleneksel yöntemlerle yeniden canlandırılıyor

Denizli Çal İlçe Halk Eğitim Merkezi ve Akşam Sanat Okulu, dokuma geleneğini yaşatmak için önemli bir projeyi hayata geçirdi. Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Güzel Sanatlar Fakültesi (GSF) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Gençˈin de destek verdiği proje ile unutulan motifler yeniden canlandırılarak halı, kilim, hediyelik eşya ve çantalara dokunuyor.

Prof. Dr. Mustafa Genç: ˈˈİplerin eğrilmesinden kökboyama süreçlerine kadar her evre geleneksel yöntemlerle tekrar uygulandı.ˈˈKültürel Mirasˈˈ bağlamında önemli bir proje hayata geçirilmiş oldu. ˈˈ

-Unutulan motifler canlandırılıyor

Denizliˈye bağlı Çal İlçesiˈnde Halk Eğitim Merkezi ve Akşam Sanat Okulu, önemli bir projeye imza attı. Kuruluş, Halı Dokuma Atölyesi kurdu

Unutulan motiflerin örnekleri bulunarak tamamen geleneksel yöntemlerle yeniden üretimi başladı.

Projeye Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Güzel Sanatlar Fakültesi (GSF) de destek verdi.

SDÜ Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Genç, iplerin eğrilmesinden kökboyama işlemine kadar geçen tüm evrelerin geleneksel yöntemlerle yürütüldüğünü ifade etti.

Çal HEM ve ASO Müdürü Mehmet Denizli, onbir ay süresince yaklaşık 15 köyde araştırma yapıldığını ve yöreye has motiflerin keşfedildiğini söyledi. Daha sonra geleneksel halı dokuma yöntemlerinin belirlendiğini anlatan Denizli, projeye SDÜ Güzel Sanatlar Fakültesiˈnin de destek sağladığını kaydetti.

Usta Öğretici Zeynep Koçak ise projeye 15 kadın kursiyerin katıldığını bildirdi. Koçak, tezgâhlarda geleneksel yöntemler ile halının yanı sıra kilim, hediyelik eşya ve çanta dokunduğunu ifade etti.

Projeye destek veren SDÜ Öğretim Üyesi Mustafa Genç ise şöyle dedi:

ˈˈEskiden ipler nasıl kullanılıyordu? Nasıl eğriliyordu? Koyunun kırkım dönemlerinde yünler nasıl alınıyordu? Kırpma işlemi nasıl yapılıyordu? Boyama süreçleri nasıl gerçekleştiriliyordu? Tümünü belirledik. Aynı yöntemler uygulanmaya başladı.ˈˈ

Proje TRT Haberˈde de konu edildi.