Vefa: Ustalara Saygı
Vefa
Ustalara Saygı
Yaşayan İnsan Hazinesi'ne son veda:
Bu kalp seni unutur mu?
''Türk Dokuma Kültürü''ne adanan bir hayat: Selver Karakale. 8 yaşında köşe yastığı dokuma ile başlayan sanat yolculuğu tamamlandı. O, 93 yıl boyunca dokuma yaptı. Ve 101 yaşında hayata gözlerini yumdu. Karakale, 16 Mart 2024 Cumartesi günü Gönen'de öğle namazına müteakip kılınan cenaze namazından sonra toprağa verildi.
-Aziz hatıraların önünde; saygıyla…
Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Isparta'nın Somut Olmayan Kültürel Mirası Tespiti Projesi bağlamında kısa film ve belgesellerini çektiği; yayımlanan kitaplarda fotoğraf ve özgün bilgilerinin paylaşıldığı Selver Karakale eserlerde anılmaya devam edecek.
-Yaşayan İnsan Hazinesi unvanını göremedi
SDÜ, 'Son Bilge' Selver Karakale'nin ''Yaşayan İnsan Hazinesi'' ilân edilmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığı'na teklifte bulunmuştu.
-100 yaşındaki dokuma ustası Selver Karakale'nin ilham veren hikâyesi: 'Hem ölümlük hem dirimlik' kadim Türk dokumaları
Süleyman Demirel Üniversitesi'nin (SDÜ) 1 Haziran 2017 tarihinde başlattığı ''Isparta'nın Somut Olmayan Kültürel Mirasları Projesi'' kapsamında yayımlanan yeni eserde 1 asırlık bilge çınarın Türk dokumalarına adanan hayatını anlatmıştı.
-Bizim dokumalarımız 'hem ölümlük hem dirimlik'
''Isparta Kültürel Miras- Dokuma Ustası Selver Karakale.''
SDÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi'nin (BAP) desteklediği, yürütücülüğünü Prof. Dr. Mustafa Genç'in yaptığı projede 101 yaşındaki Selver Karakale'nin 93 yıldır devam ettirdiği Türk dokumaları konu edilmişti.
-Doğa ile iç içe hayat, kökboyama ve dokuma
101 yaşındaki Selver Karakale'nin kadim Türk dokumaları, baharda göç, giyim kültürü, koyun- keçilerin kırkım takvimi ve işlemleri hakkında yaşadığı deneyimler ve bilgiler kayıt altına alınarak 8' 37''lik kısa film hâline getirilmişti.
Isparta Kültürel Miras- Dokuma Ustası Selver Karakale'nin ilham veren hikâyesi SDÜ'nün resmî youtube kanalında yayımlanmıştı.
-İzlemek isteyenler için link:
Isparta Kültürel Miras: Dokuma Ustası Selver Karakale- Kısa Film
-''Kültürümüz, sanatımız ve bilimimiz daim olsun''
Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Rektörlüğü Yörük Kültürü Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü (YORKAM) Prof. Dr. Mustafa Genç, Büyük Türkistan coğrafyasında yaşayan Türklerin en önemli sanatsal üretimlerinden birinin de el dokumaları olduğunu ifade etmişti.
Türk kültüründe el dokumalarının beşikten mezara değin hayatın tüm yelpazesinde geniş bir yer edindiğine atıf yapan Prof. Dr. Mustrafa Genç, ''Büyük Türkistan coğrafyasında yaşayan Türklerin en önemli sanatsal üretimlerinden biri de el dokumalarıdır.
Dokuma o kadar önemli bir alan ki hayata gözünüzü açtığınızda bir dokumanın üzerinde başlarsınız. Hayatınıza dokumayla devam edersiniz. Çantanız olur, heybeniz olur, torbanız olur…
Sonra ölürken; ölürken de tabunuzun üzerine bir dokuma örtülür. Ve sonrasında namazınızın kılındığı camiye vakfedilir.
İşte bu noktada dokumalarımız 'hem ölümlük hem dirimlik' olarak adlandırılır.
Yaşanılan coğrafyanın özellikleri, büyüklerden öğrenilen teknik, hepsi bir araya geldiğinde Selver Karakale çok önemli bir figür bizim için… Çünkü 8 yaşında dokumaya başlayıp; 8 yaşından 99 yaşına bir ay sonra 100 yaşına girecek olan bir insanın hâlâ dokuma ile uğraşması, hâlâ üretmesi ve onun bu kültürü ne kadar önemsediğini, kendi hayatına ne kadar dâhil ettiğini ve bu sanatın ne kadar önemli bir alan olduğunu bize göstermesi açısından çok kıymetli.
Hem okuyalım, hem dokuyalım. Kültürümüz, sanatımız ve bilimimiz daim olsun'' ifadelerine yer vermişti.
-SDÜˈnün resmî youtube kanalında yayımlanan kısa filmde şu bilgi notu paylaşılmıştı:
''Yüzyıllarca Orta Asya kültürünün taşıyıcılığını yapan Yörükler artık günümüz çağının zorunlu kıldığı değişimler geçirmişlerdir. Bunlardan ''uzun göç'' ve ''kıl çadırda yaşama geleneği'' neredeyse terkedilmiş durumdadır.
Türk kültür yapısı içerisinde önemli bir yere sahip olan Yörüklerin yaşam biçimlerinde meydana gelen bu değişimler sonucunda sürdüre geldikleri birçok uygulama, değer ve ritüel ya farklılaşmakta ya da ortadan kalkmaktadır. Bu değişim ve yok oluş kültürel miras açısından, değerlendirildiğinde, geçmişi kavramada ve geleceği anlamada sadece Anadolu kültürü açısından değil aynı zamanda dünya kültürü açısından da büyük bir önem taşımaktadır.
Isparta'nın Somut olmayan Kültürel Mirası Projesi Süleyman Demirel Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeler Biriminin Yürütücülüğünü Doç. Dr. Mustafa Genç’in yaptığı SBG-7468 Numaralı ''Isparta Kültürel Miraslar'' Projesi kapsamında gerçekleştirilmiştir. ''
-Bilge Usta Selver Karakale ''Yaşayan İnsan Hazinesi'' olarak teklif edilmişti
Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) ''Kültürel Miraslar Projesi'' kapsamında Isparta Yörük kültürü ve dokuma kültürü açısından çok önemli bir değere sahip Selver Karakale'nin kısa filmini yapmıştı. Karakale ''Yaşayan İnsan Hazinesi'' olarak teklif edilmişti.
SDÜ tarafından belgelendirme sürecinde şu bilgilere yer verilmişti:
''Bizim kültürümüzde insan dünyaya gözlerini bir dokuma üzerinde açar. Kundağı, örtüsü, yaygısı yine dokumadır. Hayatı bir dokumanın üzerinde devam eder. Kendini okuma süreci ve bulma süreci de yine dokumadadır. Bu dünyadan göçerken de bir dokumanın altında veda eder. Modern çağımızla bu derin tarihi kesit arasına kurulabilecek en anlamlı ve izahı mümkün olmayan köprü, dokumaların tam da sözünü ettiğimiz ''derin mana'' dünyası olmalıdır.
Isparta'da 2017 yılından bu yana sürdürdüğümüz Kültürel Miras çalışmalarında birçok değer tespit edilmiş ve kayıt altına alınmıştır. Kaybolmaya başlayan bazı değerlerinde belgesel ve kısa filmleri yapılmıştır.
100 Yaşına 1 ay kalan Selver Karakale Isparta Yörük Kültürü ve Dokuma Kültürü açısından önemli bir değerdir. Kendisi kayıt altına alınmış ve Yaşayan İnsan Hazinesi olarak teklif edilmiştir.
Yaşadığımız şehrin değerlerinin hem kayıt altına alınması ve bu değerlerden modern insanın beklentisine uygun yeni yorumlara zemin oluşturma niyetiyle Selver Karakale kısa filmi çekilmiştir. Bu belgelendirme:
Isparta'nın Somut olmayan Kültürel Mirası Projesi Süleyman Demirel Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeler Biriminin Yürütücülüğünü Doç. Dr. Mustafa Genç’in yaptığı SBG-7468 Numaralı ''Isparta Kültürel Miraslar'' Projesi kapsamında gerçekleştirilmiştir. ''
