KÖK

SDÜˈden kültürel bir armağan daha: ˈˈIklık Albümü ˈˈ

KÖK

 

Ispartaˈnın yerel değerlerini evrensel boyuta taşıyan ˈˈSomut Olmayan Kültürel Miras ˈˈ Projesi kapsamında Teke Yöresi Yörüklerine özgü göç ve yayla ezgileri derlendi.

 

-Geçmişten geleceğe kültür köprüsü

Çekimleri Gölcük, Davraz, Büyükgökçeli, Anamas, Güneykent ve Serik (Antalya)ˈda gerçekleştirilen ve 6 türküden oluşan ˈˈIklıkˈˈ isimli albüm hazırlandı. Eser için ilk klip çekimi ˈKaranfilim Sarkarımˈ isimli eser için yapıldı. Yapıtı TRT Ankara Radyosu Sanatçısı Uğur Önür seslendirdi.

 

-Son Iklık ustasından emanetin devri

SDÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Genç: ˈˈSözlü kültürde, ortak tarihsel sürecin izlerini, söylendikçe koruyan ve yaşatan kültürel öğelerden biri türkülerdir denilebilir. Türküler ˈˈözˈˈden gelir ˈˈsözˈˈe dökülür. Bu eser Teke Yöresi'ndeki derin köklere ulaşma arzusu ile dağ- taş gezen bir gencin macerasının hikâyesidir. "Kök" geleneğin ve kültürün köklerini arayan meraklı bir sanatçının, çıraklıktan kutsal emaneti teslim alacak bilgeliğe erişmesine kadar geçen süreci yalın bir dille anlatmaktadır.ˈˈ

 

-TRT Ankara Radyosu Sanatçısı Uğur Önür tarafından hazırlandı

Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Güzel Sanatlar Fakültesi (GSF) Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Gençˈin yürütücülüğünde TRT Ankara Radyosu Sanatçısı Uğur Önür tarafından hazırlanan Iklık Albümü tamamlandı.

SDÜ Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Koordinasyon Birimi tarafından Isparta Kültürel Miraslar Projesi kapsamında fonlanan yapıt 6 türküden oluşuyor.

Doç. Dr. Mustafa Genç, Iklık Albümü ve SDÜˈnün Ispartaˈnın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Tespiti Projesi hakkında şu açıklamaları yaptı:

 

ˈˈProje 1 Temmuz 2017 tarihinde başladı ve hâlihazırda devam etmektedir.

Sözlü gelenekler ve anlatımların önemli bir kısmını müzik kültürü oluşturur. Genelde Teke Yöresi, özelde ise Isparta bu konuda oldukça zengin bir bölgedir.

Günümüzde özellikle sözlü kültürde, ortak tarihsel sürecin izlerini, söylendikçe koruyan ve yaşatan kültürel öğelerden biri türkülerdir denilebilir. Türkülerimiz aslında kulağımızla duyduğumuzdan daha fazlasıdır. Çünkü ˈˈÖzˈˈden gelir ve ˈˈSözˈˈe dökülürler. Türküyü anlamanın ve hissetmenin en iyi yollarından biri de onu icra etmektir.

Orta Asyaˈdan Anadoluˈya uzun göç yolculuğunun neticesinde birçok Yörük ve Türkmen grubu Isparta'nın Anamas yaylası ve çevresine yerleşmiştir. Anamas yüzyıllardır sadece Isparta Yörüklerinin değil Mersin, Antalya, Denizli, Aydın ve Muğla Yörüklerinin de yaylağı olmuştur. Iklık özellikle Anamas yaylasındaki Yörüklerle günümüze kadar taşınmış iki telli yaylı bir çalgıdır. Kazak ve Kırgızlar'a göre kopuzu icat eden Türk ulusu Korkut Ata'nın elinde halka öğüt, yiğitlere güç veren kutlu ve ilahi bir sesti. Eski Türklerdeki Şaman baksıların ayin, fal, sihir ve tedavide kullandığı bu kutlu ses, ulu ozanın elinde ıklıyor, iniliyor, kişniyor, yas tutuyor ve adeta konuşuyordu. Iklayan bu kutlu kopuz, Hakas Türkleri'nde ıh ya da ıyık, Tuva Türkleri'nde İgil, Kızgızistan'da Kıl Kıyak, Türkmenistan'da Gıcek ve Anadolu'daki Yörüklerde Iklık adıyla yaşamaktadır.

Iklık'ın gövdesi, kayın ağacından yapılır ve deri gerilmiş su kabağı ile birleşir. At kuyruğundan tellerine yay dokununca kutlu sesine kavuşur, ıklamaya başlar. Yörük ozanların elinde bu çalgı dertlerini, öğütlerini, özlemlerini, sevdalarını dile getirdikleri âşık sazı olmuştur. Yörük kızları da bu sevdaya karşılık verebilmek için Orta Asya'dan taşıdıkları boğaz çalma geleneğini sürdürürmüşlerdir. Boğaz havaları; Iklık çalgısı ile çalınan ezgi dağarcığının büyük bölümünü oluşturan, günümüze kadar aktarılmış kadim ezgilerdir.

 

-Karanfilim Sarkarım- Anlatı " Kök "

Kabak Kemane Sanatçısı Uğur Önür, kültürel ve müzikal olarak beslendiği coğrafya olan Teke Yöresi'ndeki derin köklerine ulaşma arzusu ile dağ, taş gezerken, kendisini yaşayan son Iklık ustalarından Emin Kök'ün yanında bulur...

" KÖK " geleneğin ve kültürün köklerini arayan meraklı bir gencin, Iklık ustası ile tanışması, yanına çırak durması ve kutsal emaneti teslim almasını anlatır.

Uğur Önür, bu albüm ve klip projesinde; Teke Yöresi Yörüklerinin kendilerine has çalgılarında taşıdıkları büyük kültür mirası olan göç ve yayla ezgilerinden derleyip, hazırladığı 6 eseri sizlerle buluşturmaktadır.

Ispartaˈnın Somut Olmayan Kültürel Mirası Projesiˈne destekleri nedeniyle Rektörümüz Prof. Dr. İlker Hüseyin Çarıkçıˈya, SDÜ BAP Koordinasyon Birimiˈne teşekkür ederiz.

Eserde emeği geçen başta Emin Kök, Sultan Kök ve değerli çocuklarına, oyuncularımızdan Yusuf Özen'e, tüm Demirciler ve Sarıcalan halkına, şoförümüz Murat Karacan'a teşekkür ederiz.ˈˈ

 

-Teke Yörüklerinin Derin Köklerine Ait Ezgileri İcra Etmenin Mutluluğunu Yaşıyoruz

Müzisyen Uğur Önür ise albüm ve klip projesi ile Teke Yöresi Yörüklerinin derin köklerine ait ezgileri müzikseverlerle buluşturmanın mutluluğunu yaşadıklarını ifade ederek projede yer almaktan onur duyduğunu belirtti.

 

-Eserin sözleri:

 

Karanfilim sarkarım

Düşerim diye korkarım

Deseler yârin gelmiş

Hasta olsam kalkarım

 

Karanfil oylum oylum

Geliyor selvi boylum

Selvi boylum gelirse

Şen olur benim gönlüm

 

Sigaramı ince sar

Kesiyor nefesimi

Birkaç türkü söylesem

Bilir misin sesimi

 

-Eser Künyesi:

 

Kaynak Kişi: Emin Kök

Derleyen: Uğur Önür

Derlendiği Yer: Demirciler-Serik/ Antalya

Müzik Düzenleme: Uğur Önür

Iklık: Uğur Önür

Bağlama: Umut Sülünoğlu

Kontrabas: Mert Arslan

Kayıt: Mindo Records

Miks/ Mastering: Ahmet Gökhan Coşkun

Klip Yönetmeni: Eyüp Akdeniz

Görüntü Yönetmeni: Aykut Harman

Yönetmen Asistanı: Alperen Karaca

 

Yayın Tarihi: 31/12/2021
Okunma Sayısı: 278